1 |
ex pluribus una figura, quoniam compositum ex finitis est fini- |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
tum in se ipso necessario. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 35 |
|
3 |
Commentum 35 |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
[70] Et quando sit finitum hoc, quod extremitates quando sunt |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
finitae numero sint finita. Ostendamus ergo, quod extre- |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
ma sunt finita et primo in syllogismis communibus veris, |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
qui componuntur ex praedicatis infinitis, idem ostendamus illud in |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
syllogismis propriis proportionatis, qui sunt illi, qui componitur |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
ex praedicatis per se. |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
[71] Et dicemus, quod praedicata, quae sunt in syllo- |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
gismis communibus non evacuantur, quoniam sint accidentia subie- |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
ctis, quae sunt in veritate subiecta, quae sunt substantiae aut diffini- |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
tiones aut partes diffinitionum, scilicet genera aut differentiae et si |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
sunt quidem diffinitiones est manifestum, quod sunt finitae ex parte |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
praedicationis. Et similiter, si sunt partes diffinitionum, quoniam si sunt ex |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
partibus diffinitionum variant res usque in infinitum et non est pos- |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
sibile, ut stemus super res, ex quibus constant illae res. Et illud |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
est impossibile. Et si sumus stantes super res propter ipsarum dif- |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
finitiones id iam apparet, ut sint partes diffinitionis finitae |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
neque etiam subiecta diffinitionis aut partes diffinitionum est pos- |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
sibile, ut habeant subiectum, scilicet diffinita et vadant de usque in in- |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
finitum, quoniam subiectum est quidem aut genera aut species. Et si |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
est genus est necessarium, ut sit ei species ultima. Et praedicatio |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
speciei ultimae finitur ad individua. Et si est species praedicatur qui- |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
dem de individuis tamen et individuum non praedicatur de aliquo |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
secundum cursum naturae. Et hoc dispositio praedicatorum substantialium, quando |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
sint diffinitiones aut partes diffinitionum, scilicet genera aut diffe- |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
rentiae. Sed quando sunt praedicata accidentia subiectis, quoniam quando |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
dimittuntur etiam in hoc modo praedicatione, quae est per viam ac- |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
cidentis quemadmodum dimittitur praedicatio praeter cursum naturalem, |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
quae est vera praedicatio accidentis de accidente ex parte praedica- |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
tionis utriusque per naturam de substantia, quae est subiectum de |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
accidente, sicut praedicatio nostra de hoc: Illud quod est bicubitum |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
aut de bicubito, quod est relativum aut praeter hoc ex reliquis praedica- |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
mentis, quoniam praedicatum bicubitum quidem de albo ex parte, |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
qua est accidens ei, si est praedicatum de re, de qua praedicatur album, |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
quae est substantia subiecta utrisque, quare dicat hominem aut lignum. Et |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
apparitio in hoc est praedicatio vera. Et si non sit per se et quae est praedica- |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
tio accidentis de substantia, sicut praedicatio ambulationis de homine |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
iam est manifestum etiam, quod huiusmodi praedicamenta etiam sunt fini- |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
ta et subiecta ipsorum finita, quod est, quia accidens omne praedicatum |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
aut est praedicatum aut de substantia ex parte, quae est substantiae aut quantum |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
et unum ex praedicamentis novem. Et quod est cum hac dispositione est finitum |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
necessario ex parte finis praedicatorum substantialium subiectorum huic, |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
quando accipitur quantum per naturam. Et substantiam substantiam per naturam rei non quod ac- |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
cidens sicut non praedicetur praedicamentum accidentis de praedicamento |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
accidentis alterius secundum praedicationem ipsorum simul de substantia. Et substantiae |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
rerum sunt, de quibus praedicatur una duorum ratio, scilicet praedicatione ve- |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
ra, scilicet aut res dicentes quidditatem ipsarum aut res, quae sunt unum praedi- |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
camentorum novem et unumquodque ex generibus et speciebus inventis |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
in praedicamento. Et praedicamenta sunt finita per finitionem generum |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
praedicamenti substantiae et specierum ipsius substantiarum, eis quoniam non inveniuntur |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
res universales nisi in rebus, quibus innuitur. Et propterea non est utili- |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
tas hoc ad positionem formarum, de quibus dicit Plato: Si essent in- |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
ventae quandoque demonstrationes quidem sunt ad istas res, quibus innuitur, |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
ut illis formis abstractis. |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
Et postquam firmum est hoc, ergo manife- |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
stum, quod ascensio ad superius in praedicatione non est possibile, ut |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
vadat in infinitum in aliquo praedicamentorum. Et similiter reflexio ad infe- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
rius. Et quando est res ita, manifestum, quod communis praedicatio vera est fini- |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
ta ex duabus partibus suis, scilicet praedicati et subiecti. Et hoc modus est |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
unus modorum, quo ostenditur, quod omnis syllogismi dialectici praedica- |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
tio finitur ad propositiones immediatas, propterea quod ipsius extremi- |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
tates oportet, quod sint terminatae. |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
[72] Et respectus alius est quidem, quia |
VIEW AND COMPARE
|
66 |
si est demonstratio quidem constans ex propositionibus universalibus comprehenden- |
VIEW AND COMPARE
|
67 |
tibus, quoniam, scilicet quae sunt altiores ipsa et sunt res, quae sciuntur per |
VIEW AND COMPARE
|
68 |
demonstrationem impossibile, ut sciatur per rem aliquam praeter aequalem |
VIEW AND COMPARE
|
69 |
demonstrationem neque per rem, quae sit dignior demonstratione. Iamque |
VIEW AND COMPARE
|