1 |
rio neque ex rebus, quae inveniuntur secundum plus. Et demonstratio |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
quidem est in his duabus naturis, secundum necessario et posse secundum |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
plus, quando sit omnis demonstratio aut ut sint propositiones necessario, |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
sicut praecessit aut carentes secundum plus. Et conclusio sequens ex propo- |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
sitionibus necessariis erit natura necessaria et sequens ex pro- |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
positionibus, quae sunt secundum plus est secundum plus. |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
[92] Dixit: Et neque est |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
via ad proveniendum ad scientiam per demonstrationem ex sensu. Et |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
illud est, quia sensus quidem consequitur singularia determina- |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
ta inventa in tempore loco scientia demonstrationis, erit quidem |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
de re universali et per rem universalem. Et res universalis est in omni singulari |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
et in omni tempore et loco huius, si sensus unus. Verbi gratia et hoc |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
triangulo, quod eius anguli sint aequales duobus rectis, postquam |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
sunt huiusmodi sensus facientes nos adipisci, quod anguli cuius- |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
libet trianguli cui particulari. Et scientia est de trian- |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
gulo universali. Et propter hanc eandem causam, si accidat, quod sumus |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
supra locum lunae, donec testificatur eclipsis per essentiam terrae inter |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
ipsam et solem, postquam provenit nobis ex hac testificatione cau- |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
sae scientia in eclipsi. Et illud est, quod scientia per causam quidem pro- |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
venit ex parte rei universalis. Et eo sensus non sequitur universale. Et est, quia |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
omnis eclipsis lunaris causa est existentia terrae inter ipsam |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
et solem, sed sensus, quamvis tunc percipiat rem universalem, quoniam universale con- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
sequitur intellectum propter intentionem singularis apud sen- |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
sum multis vicibus, donec congregetur ex illa certatione res |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
universalis in anima. Et ostendemus, quod universale est nobilissimum, propterea |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
quod ipsum est causa propinqua in casu scientiae nobis. Et ipsum |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
etiam est nobilius quam formationes singularium, scilicet elongatorum |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
a causis. sed non est omni formatio nuda a causa magis di- |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
minuta, nisi in eo, cui est causa, sed prima quidem, quae non |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
habent causas similes contrarium huiusmodi.[93] Iam igitur ostensum |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
est ex hoc, quoniam non est intentio quam consequitur quis per sensum |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
et intentio quam consequitur quis per demonstrationem intentio |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
una, scilicet deus nisi diligat homo nominare scientiam per demonstra- |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
tionem syllogismum. Sed postquam est principium rei universalis accidit |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
nobis, ut ignoremus res multas propter aliquid ipsarum. Et si |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
sentiremus eas essent scitae apud nos per scientiam primam. Et non |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
indigemus, ut constituamus super eas demonstratione, quaestio di- |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
versemur in eis. Verbi gratia quia si essemus scientes, quod in |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
vitro pori, per quos exirent radii, iam crederemus, quod illumi- |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
natio esset. Sed hunc modum, sicut cogitant quidam |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
aliis sensibus supra naturam universalem in illo. |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
Et propter hoc illud diximus, quod qui perdit sensum quendam |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
perdit, iam perdit ergo quoddam scientiae.[94] Dixit: Et non est pos- |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
sibile, ut sint propositiones modorum syllogismorum propositiones unae |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
et eadem, primo quidem quoniam posuimus speculationem nostram |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
in illo secundum viam topicae et rem communem. Et secundo quia compo- |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
nimus rem speculationem nostram speculationem propriam.[95] Secundum |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
viam quidem topicae est manifestum, quod omnis syllogismus a. si- |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
ve concludit conclusionem veram sive falsam. Et quod conclusio vera qui- |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
dem esset per se ex propositionibus veris, falsa ex propositionibus fal- |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
sis. Et quoniam est omnis syllogismus habens omnes pro- |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
positiones aut veras aut falsas, est ergo manifestum, quod non |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
est possibile, quod sint propositiones verae ipsae eaedem falsae, ergo |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
non omnes syllogismi sunt propositiones unae. Iamque ostensum |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
est, quod syllogismi, quorum sunt falsae, non est possibile, ut sint pro- |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
positiones eius unae, quando sint conclusiones falsae quandoque iam |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
contradictoria non est possibile, ut concludatur nisi ex propositionibus |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
de contrariis. Et non est possibile, ut inveniantur contraria uni rei |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
et est impossibile, ut inveniatur syllogismus unus et idem con- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
cludens, quod homo est equus et homo est taurus aut concludens, |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
quod aequale est minus et magis, quoniam est possibile neutro, |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
ut diversificetur syllogismus concludens huiusmodi propositio- |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
nes. Et quando diversificantur syllogismi, ergo et eorum principia |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
sunt diversa. |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
[96] Iamque ostensum est, quod principia syllogismorum |
VIEW AND COMPARE
|
66 |
verorum non sunt unum et idem ex rebus per se |
VIEW AND COMPARE
|
67 |
hunc modum aliud est, quia principia |
VIEW AND COMPARE
|