1 |
diffinitiones et quando non inveniuntur diffinitiones et quae |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
sunt res, de quibus est demonstratio, ex qua invenitur diffini- |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
tio et quae sunt res, ex quibus non fit haec species demonstra- |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
tionis et verum ostenduntur ex hoc res, quibus est possibile, ut |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
sint diffinitiones et ostensum est de quot modis dicuntur diffinitiones |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
et quae et quid sunt diffinitiones et verum ostensum est, qua- |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
lis est propositio diffinitionis ad demonstrationem et quomodo |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
est possibile, ut sint rei uni et quomodo non est possibile et cetera. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 11 |
|
9 |
Commentum 11. Quoniam autem scire opinamur. |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
[125] Dixit: Et ex quo vidimus quod nos iam scivimus rem, |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
quando scivimus eam per causam et causae sunt qua- |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
tuor, quarum una est causa, quae est secundum viam formae. Et se- |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
cunda est causa, quae est secundum viam materiae et est, quae invenitur |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
propter formam. Et tertia est causa, quae est secundum viam motoris pro- |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
pinqui et agentis. Et quarta causa est, quae est secundum viam finis. |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
Et omnes istae causae accipiuntur termini medii in demonstratio- |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
nibus, quod est, quia terminus medius est in gradu hyle syllo- |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
gismo et est communis duabus extremitatibus. Et propter hoc |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
est syllogismus. Dicimus propter hoc duabus propositionibus |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
communicantibus in termino medico.[126] Sed acceptio quidem cau- |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
sae, quae est secundum viam formae termini medii. Et sicut, quod dicitur, |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
quare fit angulus trianguli factus super diametrum immedi- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
atae circumferentiae rectus. Et dicitur, quoniam ipse est medietas an- |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
guli, quae est super centro, et anguli qui est super centro cau- |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
sa est triangulus secundum hanc dispositionem sunt aequales duobus rectis. |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
Et exemplum acceptionis causae, quae est secundum viam hyle medii |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
termini, ut dicatur, quare corrumpitur homo, et dicatur, quoniam est |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
compositus ex contrariis. Et exemplum acceptionis causae est secundum |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
viam motoris in termino medio, ut dicatur, quare fit proelium |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
homini manenti nobiscum. Et dicatur propter locum occasionis |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
non hominis. Et exemplum acceptionis causae, quae est secundum viam |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
finis in termino medio, ut dicatur, quare eligunt medici de |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
ambulationem ante prandium. Et dicatur propter sanitatem et qua- |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
re accipitur domus et dicitur propter conservationem untensilium |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
et quare homo ambulat post cenam. Et dicatur, ut descendat |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
cibus ab ore stomachi. E dispositio earum, quae sunt secundum viam |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
finis ex causatis suis sunt econverso dispositionis causae, quae |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
est secundum viam agentis, quod est, quia causae, quae sunt secundum viam |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
agentis sunt res praecedentes causata in inventione et in tempore |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
et propter hoc erunt media in eis res priores in inventione et |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
in tempore conclusionibus. Et causa, quae est secundum viam finis, est po- |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
sterior in inventione quam conclusio. Et illud est, quia sa- |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
nitas quidem invenitur post deambulationem et cetera. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 12 |
|
44 |
Contingit autem idem et unum. Commentum 12 |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
Et non est impossibile, ut aggregetur in re una et ea- |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
dem causa, quae est secundum viam finis et quae est ex ne- |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
cessitate, scilicet quae est propter hyle, sicut dicitur, qua- |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
re fit lux penetrans in corpora rara. Et dicitur propter largitatem |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
pororum ipsorum et subtilitatem ipsorum et propter receptionem |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
ipsorum a mutatione, quoniam dictum nostrum propter latitu- |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
dinem pororum et subtilitatem ipsorum est res necessaria ex par- |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
te materiae. Et dictum nostrum propter receptionem ipsius ex trans- |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
mutatione est res secundum viam finis. Et naturae multae sunt, qua- |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
rum res necessaria agitur ad utilitatem quandam, quando est possi- |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
bile illud nobis. Verbi gratia quod pilus palpebrarum est per ne- |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
cessitatem partis fumosae generatae ibi et associatur ei utilitas |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
rationis ipsius oculo et sicut, quod tonitruum est res inventa ne- |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
cessario extinctioni ignis in nubibus. Et in ipso est utilitas rationis |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
quaedam, si est, sicut dixit Anaxagoras, ut timeant in ipso in- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
fernales. |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
[127] Et verum multa, quae inveniuntur in rebus naturalibus |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
cum re necessaria habent utilitatem quandam. Et illud est, quoniam |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
natura intendit in actione sua finem. Et causa illius finis est |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
sequens ex necessitate. Et necessitas dicitur duobud modis |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
quarum una est necessitas naturalis, quae est propter for- |
VIEW AND COMPARE
|