| 1 | [210]Postquam mihi visum est, quod principia elementaria | VIEW AND COMPARE |
| 2 | elementorum, quae sunt secundum modum, formae sunt quattuor sicut est | VIEW AND COMPARE |
| 3 | numerus elementorum, ex quibus comparent. Et duo sunt | VIEW AND COMPARE |
| 4 | activa et sunt calor et frigus et sunt duo passiva, | VIEW AND COMPARE |
| 5 | scilicet humidum et siccum. Et signum huius est, quod calor et | VIEW AND COMPARE |
| 6 | frigus sunt ambo, quae comparent res ad se invicem et adis- | VIEW AND COMPARE |
| 7 | cent, quousque res nova generetur. Et universaliter istae duae | VIEW AND COMPARE |
| 8 | potentiae et virtutes sunt, quae mutant creaturas conve- | VIEW AND COMPARE |
| 9 | nientes generationem unam in aliam, sed siccitas et humidi- | VIEW AND COMPARE |
| 10 | tas sunt passiva in se ipsas istarum duarum qualitatum, | VIEW AND COMPARE |
| 11 | et per illas duas patiuntur omnia composita. Et signum huius | VIEW AND COMPARE |
| 12 | est, quod et antiqui diffiniunt cum istis diffinitionibus | VIEW AND COMPARE |
| 13 | illa et nominaverunt illa nominibus istorum et dixerunt, | VIEW AND COMPARE |
| 14 | quod calor et frigus sunt virtutes operantes, et humidi- | VIEW AND COMPARE |
| 15 | tas et siccitas sunt virtutes operatae, et diffiniunt humi- | VIEW AND COMPARE |
| 16 | dum facile ad separationem ab alio grave concludi per se, | VIEW AND COMPARE |
| 17 | et diffiniunt siccitatem per contrarium. Et nolo dicere, quod fit | VIEW AND COMPARE |
| 18 | genere separari ab alio leve concludi per se vel in se, scilicet dif- | VIEW AND COMPARE |
| 19 | finiunt frigus, quod congregat heterogenea [verbatim: ethogenea] et homogenea, | VIEW AND COMPARE |
| 20 | et diffiniunt calorem, quod congregat homogenea et separat | VIEW AND COMPARE |
| 21 | heterogenea [verbatim: ethogenea]. Et postquam hoc est cretum, iam est manifestum, | VIEW AND COMPARE |
| 22 | quod principiorum simplicium duo sunt activa et duo passiva. | VIEW AND COMPARE |
| 23 | Et debes scire, quod non debemus dubitare in hoc, quod dixit, | VIEW AND COMPARE |
| 24 | quod siccitas et humiditas sunt passiva et frigus et calor acti- | VIEW AND COMPARE |
| 25 | va, et si quando inveniemus illa quattuor agere in sibi similia. Siccum enim gene- | VIEW AND COMPARE |
| 26 | rat siccum et humidum humidum sicut calidum facit calidum et fri- | VIEW AND COMPARE |
| 27 | gidum frigidum. Quoniam haec proposita propositio de passivis et activis non | VIEW AND COMPARE |
| 28 | considerabatur, puto, quod deficit convinctio quaedam, scilicet nisi in comparatione | VIEW AND COMPARE |
| 29 | individuorum generationis mixiorum non passivorum in se et ad se. Et | VIEW AND COMPARE |
| 30 | in hac mixione fuit inventum, quod calor et frigus sicut quae con- | VIEW AND COMPARE |
| 31 | iungunt et applicant elementa rerum ad se invicem admiscent quousque lb/>generetur ex illis elementis res alia nova. Et fuit humidum inven- | VIEW AND COMPARE |
| 32 | tum, cum quo recipit res passionem caloris et frigoris et mix- | VIEW AND COMPARE |
| 33 | ionis, et siccitas, ex qua recipitur incorruptio et statio. In se illa | VIEW AND COMPARE |
| 34 | genera comparata fuerunt ad actionem et ista ad passionem. | VIEW AND COMPARE |
| 35 | [211]Et dixit: Et postquam manifestum est, quod elementa ista sunt duo | VIEW AND COMPARE |
| 36 | activa et duo passiva, ideo convertit, ut rememo- | VIEW AND COMPARE |
| 37 | remus in omnes comparationes activorum et in omnes | VIEW AND COMPARE |
| 38 | passivorum. Et dicimus, quod generatio et corrup- | VIEW AND COMPARE |
| 39 | tio absoluta naturalis, scilicet illa, quae est secundum substantiam, est mu- | VIEW AND COMPARE |
| 40 | tatio, quae accidit rebus compositis vilibus secundum propor- | VIEW AND COMPARE |
| 41 | tionem mensurarum et mixionis harum virtutum a | VIEW AND COMPARE |
| 42 | se invicem in subiecto compositarum. | VIEW AND COMPARE |
| 43 | Liber docet: Manifestum in omnibus rebus compositis inventis, quod, scilicet genera- | VIEW AND COMPARE |
| 44 | tio et inventio, est in illis, quando duae virtutes activae in composito vincunt | VIEW AND COMPARE |
| 45 | duas virtutes passivas in illo et sunt moventes illas et re- | VIEW AND COMPARE |
| 46 | ducentes illas ad complementum. Et corruptio, quando prohibent virtu- | VIEW AND COMPARE |
| 47 | tes passivae formas activas, ne moveantur ad complementum, | VIEW AND COMPARE |
| 48 | ad illud per contrarietatem, quae est inter illas, generatio universaliter est, quando | VIEW AND COMPARE |
| 49 | non est inventa inter activas et passivas et vincunt activae | VIEW AND COMPARE |
| 50 | passivas. Et corruptio est, quando est contrarietas inventa et vincunt | VIEW AND COMPARE |
| 51 | virtutes passivae formas activas. Et hoc apparet per inductione | VIEW AND COMPARE |
| 52 | in omnibus compositis artificialibus et naturalibus. | VIEW AND COMPARE |
| 53 | [212]Et dixit, quia propter victoriam virtutum passivarum | VIEW AND COMPARE |
| 54 | super activas evenit putrefactio, quae causa | VIEW AND COMPARE |
| 55 | corruptionis et dissolutionis, scilicet dissolutionis par- | VIEW AND COMPARE |
| 56 | tium compositi, et ideo putrefactio absoluta con- | VIEW AND COMPARE |
| 57 | traria est generationi absolutae. Et per ipsam etiam | VIEW AND COMPARE |
| 58 | corruptio est naturalis sicut putredo in se multum et | VIEW AND COMPARE |
| 59 | est vetustas magna | VIEW AND COMPARE |
Averroes, Commentum super quarto Metheororum, transl. Anonymous. Transcription of ms. Vatican City, Biblioteca Apostolica Vaticana, Urb. lat. 221, foll. 107v–112r. Cologne: Digital Averroes Research Environment (DARE), 2013. URI: dare.uni-koeln.de/app/fulltexts/FT20 .