| 1 | psalterii vel insufflatio tibie vel fistule, et saltandi artificium ; scilicet | VIEW AND COMPARE |
| 2 | quod ipse sunt apte naturaliter his duabus intentionibus. | VIEW AND COMPARE |
| 3 | Et sermones poetici sermones sunt imaginativi. Modi autem ima- | VIEW AND COMPARE |
| 4 | ginationis et assimilationis tres sunt : duo simplices et tertius composi- | VIEW AND COMPARE |
| 5 | tus ex illis. Unus duorum simplicium est assimilatio rei ad rem et | VIEW AND COMPARE |
| 6 | exemplatio eius ad ipsam. Et hoc fit in qualibet lingua aut per dictiones | VIEW AND COMPARE |
| 7 | proprias illi lingue, ut est hec dictio ' quasi ' vel ' sicut ', et que istis | VIEW AND COMPARE |
| 8 | similantur, que nominantur sinkathegoreumata similitudinis; aut | VIEW AND COMPARE |
| 9 | per sumptionem ipsius similis cum suo assimilabili vel loco sui assi- | VIEW AND COMPARE |
| 10 | milabilis. Et istud nominatur in hac arte ' concambium ' ; et est | VIEW AND COMPARE |
| 11 | ut dixit poeta quidam de quodam valde liberali «ipse est mare inun- | VIEW AND COMPARE |
| 12 | dans undecumque venientium indigentias replens copiose et effluen- | VIEW AND COMPARE |
| 13 | ter». Et sciendum est tibi quod in hanc divisionem intrant species | VIEW AND COMPARE |
| 14 | poematum que moderni nostri temporis nominant transumptionem | VIEW AND COMPARE |
| 15 | et translationem, ut cum dicitur «pratum ridet», «litus aratur», | VIEW AND COMPARE |
| 16 | et, ut dixit poeta talis, «sunt eque que in adolescentia sua nondum | VIEW AND COMPARE |
| 17 | sellas receperunt aut frena, et camele que nondum sarcinas susti- | VIEW AND COMPARE |
| 18 | nuerunt». Verumptamen translationes potissime dici possunt con- | VIEW AND COMPARE |
| 19 | cambia ex accidentibus rei sive concomitantibus rem ; et transumptio | VIEW AND COMPARE |
| 20 | est concambium pro suo comproportionali, videlicet, quando fuerit | VIEW AND COMPARE |
| 21 | alicuius proportio ad secundum proportio tertii ad quartum, tunc | VIEW AND COMPARE |
| 22 | permutatur nomen tertii ad primum et | VIEW AND COMPARE |
| 23 | econtrario | VIEW AND COMPARE |
| 24 | . Et iam prehabi- | VIEW AND COMPARE |
| 25 | tum est in libro Rethorice ex quot rebus tiunt huiusmodi concambia. | VIEW AND COMPARE |
| 26 | Secunda autem divisio est ut convertatur assimilatio, ut si dicas «sol | VIEW AND COMPARE |
| 27 | quasi est talis mulier», aut «sol est talis mulier», non «talis mulier | VIEW AND COMPARE |
| 28 | est quasi sol», et non «talis mulier est sol». Et tertia species sermonum | VIEW AND COMPARE |
| 29 | poeticorum composita est ex his duabus. | VIEW AND COMPARE |
| 30 | [4] Dixit. Et quemadmodum quidam hominum naturaliter coi- | VIEW AND COMPARE |
| 31 | maginantur quibusdam et representant ipsos in actionibus, ut est | VIEW AND COMPARE |
| 32 | representatio quorumdam ipsorum ad quosdam in coloribus et in figuris et in | VIEW AND COMPARE |
| 33 | vocibus. Et hoc aut est ex arte aut ex habitu reperto | VIEW AND COMPARE |
| 34 | in ipsis representatoribus aut ex parte consuetudinis quam iam diu | VIEW AND COMPARE |
| 35 | habuerunt in hoc ; sic reperitur in ipsis representatio per sermones na- | VIEW AND COMPARE |
| 36 | turaliter. Et imaginatio et representatio in sermonibus poeticis fit | VIEW AND COMPARE |
| 37 | ex parte trium rerum : scilicet ex parte soni convenientis, et ex parte | VIEW AND COMPARE |
| 38 | ponderis, et ex parte ipsiusmet assimilationis. Et unumquodque isto | VIEW AND COMPARE |
| 39 | rum quandoque invenitur singulariter per se absque suo conpari, | VIEW AND COMPARE |
| 40 | prout est sonus in tibia seu fistula, et pondus in saltatione, et repre- | VIEW AND COMPARE |
| 41 | sentatio seu imitatio in dictione, scilicet in sermonibus representativis | VIEW AND COMPARE |
| 42 | seu imaginativis prolatis absque metro seu pondere ; et quandoque | VIEW AND COMPARE |
| 43 | coniunguntur ista tria simul, prout reperitur apud nos in modo car- | VIEW AND COMPARE |
| 44 | minis sic nominati | VIEW AND COMPARE |
| 45 | reperti nuper seu | VIEW AND COMPARE |
| 46 | adinventi | VIEW AND COMPARE |
| 47 | ab | VIEW AND COMPARE |
| 48 | incolis istius insule in lingua ista, scilicet arabica, cum sint poemata | VIEW AND COMPARE |
| 49 | naturalia que complectuntur illas duas res simul. Et res naturales non | VIEW AND COMPARE |
Averroes, Determinatio in poetriam Aristotelis, transl. Hermannus Alemannus. Digital copy of De arte poetica. Translatio Guillelmi de Moerbeka. Accedunt Expositio media Averrois sive ‘Poetria’ Hermanno Alemanno interprete et specimina translationis Petri Leoni (Aristoteles Latinus 33), ed. Laurentius Minio-Paluello, Bruxelles–Paris: Desclée de Brouwer, 1968. Cologne: Digital Averroes Research Environment (DARE), 2011. URI: dare.uni-koeln.de/app/fulltexts/FT1 .