1 |
concludentium in omni figura. Et quoniam ostenditur concludens a non |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
concludente, ibi est quoniam ostenditur hic, scilicet in absolutis et illud |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
quidem, quod remansit ad considerandum in eo hic ex re harum |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
mistionum est modus concludentis in eis, scilicet modus, qui sequitur |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
ex modis duarum propositionum. Et Aristoteles dicit, quod quoniam erit pro- |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
positio maior in figura prima necessaria, erit conclusio necessa- |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
ria et si non erit necessaria, non erit conclusio de necessitate. Sitque |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
omne, quod est g. b. in actu et omne, quod est b. sit necessario aut |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
non a. necessario. Dico, quod hi duo modi primae figurae unus con- |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
cludit, quod a. necessario est in omni g. et alius, quod nullum g. necessario |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
est a., cuius demonstratio est, quia g. est pars ex b. cum sit ex de- |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
ductione figurae primae, ut sit minor in ea affirmativa et ex con- |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
ditione huius mistionis ut sit g. pars ex b. in actu et b. universaliter |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
ad g. in actu non contingenter, sicut est dispositio in syllogismis |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
possibilibus et quoniam praedicatur aliquid de omni, praedicatur quidem necessa- |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
rio cum modo quo praedicatur de toto et hoc est manifestum per se, |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
quoniam pars contintetur in toto et intrat sub eo. Quoniam igitur b. sit to- |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
tum ad g. et a. praedicatur necessario et universaliter de b. oportet, quod |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
praedicetur necessario, sed est necessaria minor, non erit conclusio ne- |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
cessaria, cuius exemplum est dictum nostrum: Omne g. est b. ne- |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
cessario et omne b. est a. in actu aut nullum b. est a. in actu |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
dico, quod non concluditur in hac mistione, quod mone g. est a. necessa- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
rio aut non est a. necessario, cuius demonstratio est, quia si est |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
possibile ponamus, quod omne g. est a. necessario. Iamque posui- |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
mus, quod omne g. est b. necessario. Concludatur ergo nobis in figura ter- |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
tia, quod quoddam g. est a. necessario. Iamque posuimus, quod omne b. |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
est a. non de necessitate, quod est contrarium et impossibile. Et secundum |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
hanc similitudinem ostenditur, quoniam posuerimus propositionem maiorem |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
negativam non necessariam. Iamque ostensum est etiam illud ex eo, quod |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
g. est pars ex b. et quoniam est a. praedicatum de omni eo, quod est pars |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
ex b., quod est totum praeter necessitatem ipsam, praedicatur de g. praeter |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
necessitatem, quoniam sit g. pars ex b. Et est etiam manifestum ex |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
terminis, quod conclusio non est necessaria. Verbi gratia ut ponamus loco a. |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
mobile et loco b. animal et loco g. hominem et dicemus: Omnis homo |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
est animal necessario et omne animal mobile non necessario, estque |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
conclusio: Omnis homo mobilis non necessario, nisi quia termini dant, |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
quod non est conclusio necessaria semper, non quod non concludat necessariam |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
penitus, sicut dat syllogismus contrarii et intentio dicti de omni. |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
[87] Et syl- |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
logismi quidem particulares, scilicet, qui concludunt conclusionem par- |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
ticularem sunt, quando est universalis necessaria, quae est maior, qui conclu- |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
dunt necessariam conclusionem. Et si est particularis, quae est minor |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
necessaria et maior non necessaria, non concludunt conclusionem |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
necessariam sive sit maior affirmativa aut negativa. Et de- |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
monstratio super hoc est demonstratio super syllogismos universales, |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
scilicet ex parte dicti de omni et ex parte contrarii et ex parte mate- |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
rierum, quod est, quia quoniam posuimus loco a. motum et loco b. |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
animal et loco g. album. Componetur syllogismus ita, quoddam al- |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
bum est animal necessario et omne animal movetur non necessario |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
et concluditur: Quoddam album est motum non necessario. |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
Digressio Averrois [88] Et Aristoteles ostendit ex re ipsius, quia videt in hac |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
parte, quod modus conclusionis sequitur modum propositionis |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
maioris, scilicet, quia si est propositio maior absoluta est conclu- |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
sio absoluta et si est necessaria, est conclusio necessaria. Sed Theophrastus |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
et Adimes ex antiquis peripateticis et Themistius ex novis |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
ipsorum et qui sequitur eos vident, quod modus conclusionis sequitur de |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
biliorem, scilicet viliorem modorum, scilicet quia invenitur semper in hac compo- |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
sitione sequi propositionem absolutam, quia inventio absolte et vilior |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
inventione necessarie. Et fortius, qui se innituntur in hoc, quia ipsi vi- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
dens, quod omne illud, in quo est aliquid currens cursu totius et par- |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
tis, quoniam praedicatur quidem aliquid determinatum praedicatione deter- |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
minata cum modo de omni opus, ut praedicetur de parte cum illo modo |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
eodem et etiam quoniam praedicatur pars de aliquo praedicatione cum modo |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
etiam oportet, ut praedicatur totum de illo cum eodem modo. Et ex quo |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
est in omni syllogismo aliquid currens cursu totius et cursu |
VIEW AND COMPARE
|
66 |
partis, ergo quoniam est una duarum propositionum absoluta et altera necessaria |
VIEW AND COMPARE
|