1 |
Iamque monuit Aristoteles vitare huiusmodi propositiones inven- |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
tas in eo, quod venit post et neque est etiam aliquid continens necessarium |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
et possibile, quae est sententia Theophrasti et aliorum, nisi velit per |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
scitas inventas ignotas in esse eas necessarias aut possibiles, |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
quia, quod intenditur hic est divisio propositionis secundum divisiones |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
inventi aut secundum divisiones scitorum primorum inventorum nobis |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
per naturam in propositionibus. Et ostenditur hoc ex dicto nostro |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
postea. [12] Et istarum propositionum trium, scilicet absolutae, necessariae et |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
possibilis, quaedam convertitur et quaedam non convertitur. Et volo |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
per conversionem, ut permutetur ordo partium enuntiationis, et fi- |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
at praedicatum ipsius subiectum et subiectum illius praedicatum et re- |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
manet eius veritas et qualitas eius ex affirmatione aut ne- |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
gatione observante. Sed quando permutatur ordo et non remane- |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
ret veritas observata est id, quod dicitur in hac arte eversio pro- |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
positionis. |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
[13] Et propositionum quidem absolutarum universalis qui- |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
dem negativa convertit servata quantitate. Verbi gratia quia, si est |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
vera: Nulla delectatio est bona, et dictum nostrum: Nullum bonum |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
est delectatio est verum. Et affirmativa universalis convertitur etiam, sed |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
non servata quantitate, scilicet universaliter sicut negativa, sed convertitur |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
particularii, et illud est, quia si est dictum nostrum omnis dele- |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
ctatio est bonum verum, et dictum nostrum, quoddam bonum est dele- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
ctatio, est verum etiam. [14] Et propositionum particularium absoluta- |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
rum affirmativa quidem convertitur ex ipsis particularis. Et illud |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
est, quia si est dictum nostrum quaedam delectatio est bonum verum, |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
oportet, ut sit dictum nostrum quoddam bonum est delectatio etiam |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
verum. Sed negativa ipsarum non convertitur semper in omni materia |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
ex hoc modo, et haec est res, quae conditionatur in propositionibus |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
convertibilibus. Et illud est, quia si est verum dictum nostrum, quod- |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
dam animal non est homo, non est vera conversa eius, quae est dic- |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
tum nostrum: Quidam homo non est animal. Et inductio suffi- |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
cit in ostensione eius, quod non convertitur, sicut est negativa parti- |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
cularis. [15] Sed ostensio eius, quod convertitur ex ipsis indiget oratio- |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
ne. Sit ergo primo exemplum negativae universalis dictum nostrum: |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
a. in nullo sit ex b., ita ut sit a. exemplum praedicati et b. exem- |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
plum subiecti, quoniam exemplificatio in litteris dignius est, ut non |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
putetur in eo, quod ostenditur ex hoc, ut sit quidem sequens propter |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
materiam, scilicet propter exemplum positum in eo, non propter rem in |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
se ipsa, sicut si poneremus loco a. animal, et loco b. lapidem. |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
Dico igitur, quod quando est dictum nostrum nihil vel nullum ex a. est |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
b. verum, oportet de necessitate, ut nullum ex b. est a., sit verum |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
quoniam si non est verum dictum nostrum ex b. est a. suum ergo con- |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
tradictorium est verum, sicut dictum est in libro praecedenti, quod est |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
dictum nostrum: Quoddam b. est a. Ponamus igitur quoddam aliquid |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
sensibile sitque g. erit igitur g., quod est quoddam b. inventum sen- |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
sibiliter in a. igitur quoddam a., quod est g. inventum sensibiliter |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
in b. Iamque posuimus, quod nihil ex a. est b. est vera et illud est |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
falsum et impossibile: Ergo dictum nostrum: Quoddam b. est a., est fal- |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
sum. Et quando est falsum, hoc est verum dictum: nullum ex b. est a. Et |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
ita est, quod intendimus ostendere. [16] Et affirmativa quidem |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
universalis absoluta convertitur, sicut diximus particulariter |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
et illud est, quia si est omne b. a. verum. Dico, quod oportet de ne- |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
cessitate et in omni materia, ut sit quoddam a. b. verum. Demon- |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
stratio cuius est, quia si non est verum dictum nostrum: Quoddam |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
a. est b. suum ergo contradictorium, quod est dictum nostrum: Nul- |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
lum ex a. est b., est verum. Et quando hoc est verum, suum conversum |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
est verum etiam, sicut ostensum est superius ex negativa univer- |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
sali, quae est dictum nostrum: Nullum ex b. est a. Iamque posuimus, |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
quod omne b. est a. et, quando hoc est falsum et impossibile, ergo di- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
ctum nostrum: nihil ex a. est b. est falsum, sed quando hoc est falsum |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
est ergo verum contradictorium eius quod est dictum nostrum |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
quodam a. est b. [17] Et de affirmativa particulari quidem di- |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
co etiam, quod convertitur particulariter. Et illud est, quia, si est quod- |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
dam b. est verum, et quoddam a. est b. est verum necessario, |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
quoniam si non est verum suum contradictorium est verum, quod |
VIEW AND COMPARE
|
66 |
est: Nulla res ex a. est b., et quando hoc est verum, ergo suum con- |
VIEW AND COMPARE
|
67 |
versum etiam est verum, quod est dictum nostrum: Nullum ex b. |
VIEW AND COMPARE
|