1 |
hoc est possibile, ut transferatur haec intentio ostensionis ex arte |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
ad artem et agitur in ostensione rerum multarum.[34] Et ex quo est |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
demonstratio, sicut ostensum fuit, quod est quidem ex rebus per se |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
et propriis, oportet ergo necessario, ut sit terminus medius |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
in demonstratione aut ex natura generis subiecti illi arti |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
aut ex natura generis altioris continentis illud genus, sicut |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
sunt demonstrationes multae de rebus musicalibus ex princi- |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
piis numeralibus. Et illud quia eius genus est intrans sub nu- |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
mero. Et sicut id, quod ostenditur de rebus multis, quae sunt in sci- |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
entia aspectiva ex principiis geometricis, et hoc quidem acci- |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
dit duabus artibus huiusmodi ex parte, qua una est sub alia, |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
tunc ars, quae considerat in genere superiori ostendit ex illa re |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
causam illius, et alia ars, quae est sub ea ostendit ex illa re in- |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
ventionem illius. Verbi gratia, quoniam ars musica supponit, quod |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
longitudo, quae est quattuor, est conveniens, quando stat super cau- |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
sam huiusmodi convenientiae ex arte numeri, et est, quia hoc |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
neuma est secundum proportionem addentis partem, et neuma, quae est |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
secundum proportionem addentis duplici. Verbi gratia aut addentis par- |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
tem est concordans et sicut illud, quod supponit artifex aspecti- |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
vae scientiae, quod res, quando aspiciuntur a longinquo videntur mi- |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
nores et dant causam illius ex arte geometriae. Et est, quod an- |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
gulo minori subtenditur linea minor et est quidem illud propte- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
rea, quia medium, quod est ex scientia altiori in huiusmodi re- |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
bus est praedicatio quaesiti per causam illius in arte inferiori |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
causam propinquam. |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
[35] Et quando iam sit demonstratum, quod demon- |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
strationes sunt quidem ex principiis praecedentibus per natu- |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
ram, quae sunt notiora apud nos et apud naturam, ergo quando |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
est manifestum, quoniam non est possibile, ut ostendat artifex |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
principia suae artis in genere propria subiecti eius, propterea |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
quia indigetur in ostensione illorum principiorum, ut sint principia |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
alia propria in illo genere praecedentia ipsa, et principiis primis |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
non sunt principia priora, sed si sunt, sunt communia. Et propter hoc |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
oportet, ut sit demonstratio omnium principiorum scientiae, sapien- |
VIEW AND COMPARE
|
35 |
tiae, scilicet philosophiae primae cuius subiectum est inventio in eo, quod |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
inventum. Iam ergo ostensum est ex dicto, quod demonstratio |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
est ex principiis proportionalibus propriis, quae sunt causae pro- |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
pinquae rei. Et est manifestum cum hoc, quando est possibile, ut |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
transferatur huiusmodi demonstratio de arte ad artem et |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
quando non est possibile. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 24 |
|
41 |
Commentum 24 |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
[36] Et propterea, quia est demonstratio absoluta, quam |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
dat causam rei propinquam ipsam demonstratio cu- |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
ius propositiones sunt inventae cum his proprietatibus |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
et conditionibus, quae praecesserunt, est nobis durum, ut sciamus |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
naturam demonstrationis, quae est demonstratio secundum veritatem |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
propter gravitatem dubitationis et scientiae harum conditionum |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
super nos. Et putamus multotiens, quod nos iamque scimus rem |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
scientia vera et quod scimus eam per propositiones veras et im- |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
mediatas et non est res ita, donec sint in ipsa reliquae conditio- |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
nes, quas narravimus ex proportionalibus et prioribus per |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
naturam.[37] Et ex quo quando omnis demonstrationis complemen- |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
tum et firmitas est ex tribus rebus, quarum una est res sub- |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
iecta in illa arte. Et secunda est propositiones, quarum rece- |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
ptio est opportuna. Et tertia est praedicata quaesita in illa ar- |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
te, scilicet inventio ipsorum ipsis subiectis, ergo est manifestum, qui spe- |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
culatur in arte, oportet, ut praecedant apud eum in his tribus |
VIEW AND COMPARE
|
58 |
generibus scientiae primae, quando iam sit propositum, quod omnis |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
scientia et omnis disciplina oportet quidem, ut sit ex scientia prae- |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
cedente. In subiecto quidem oportet, ut praecedat et concedatur |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
ex re ipsius, quoniam ipsum est inventum neque inquirat ex in- |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
ventione eius penitus, quoniam non habet propositiones per |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
quas inquirat ex eo. In propositionibus quidem oportet prae- |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
cedere et scire ex re ipsarum et quid significent nomina ipsa- |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
rum et quod sint inventa et in praedicatis quaesitis, ut invenian- |
VIEW AND COMPARE
|
66 |
tur subiectis idem, quod est, ut sciatur ex re ipsorum, quid |
VIEW AND COMPARE
|
67 |
significet nomen ipsorum tamen. Deinde quaeratur inventio |
VIEW AND COMPARE
|