Averroes, Commentum super libris posteriorum analecticorum, transl. William of Luna. section: 49


Commentum 19

1 Sed divisiones, quae sunt secundum differentias. Commentum 19 VIEW AND COMPARE
2 [137] Dixit: Et in extractione quidem diffinitionis per viam VIEW AND COMPARE
3 divisionis utile est in diffinitione huius speciei magis VIEW AND COMPARE
4 quam utilitas secundum modum, qui ostensus est in eo, quod praecessit secundum VIEW AND COMPARE
5 quod via divisionum quidem in diffinitionibus non ignotae in dif- VIEW AND COMPARE
6 finitionibus notioris diffinitionis et quod quando conatur est in VIEW AND COMPARE
7 eis inventio diffinitionum ignotarum et ambulans in illo coo- VIEW AND COMPARE
8 peratur viam prologi et utilis est in specie diffinitionum in qui- VIEW AND COMPARE
9 bus non provenit occultatio, quae ostenditur per terminum medium VIEW AND COMPARE
10 et observatur in divisione in ipsis, quoniam magna differentia VIEW AND COMPARE
11 est in divisione inter hoc, quod ponatur differentia prima in ordi- VIEW AND COMPARE
12 ne suo aut inter hoc, quod curat res in eis econverso illius, scilicet ut VIEW AND COMPARE
13 ponatur ultimum in ordine primi, sicut qui dividit animal VIEW AND COMPARE
14 in id, quod est bipes. Et in id, quod non est bipes. Adverte, VIEW AND COMPARE
15 quod haec littera, quam exponit deficit in nostra expositione sine VIEW AND COMPARE
16 translatione, quoniam haec spes divisionis dat diffinitionem speciei VIEW AND COMPARE
17 specierum, quando sint diffinitiones quidem specierum compositae ex VIEW AND COMPARE
18 duabus rebus, quarum unum est genus propinquum et alia diffe- VIEW AND COMPARE
19 rentia, quae est post ipsam, scilicet quae consequitur ipsam absque medio, sicut VIEW AND COMPARE
20 est homo, cuius intentio est composita ex animali et rationali. Et exempla VIEW AND COMPARE
21 harum orationum, quae dant haec species accepta ex divisione est qui- VIEW AND COMPARE
22 dem composita ex generibus longinquis et differentiis ultimis, VIEW AND COMPARE
23 quoniam habens duos pedes est differentia ultima animali et sunt duae differentiae VIEW AND COMPARE
24 ultimae. Et propter illud oportet dividenti quando intendit venationem VIEW AND COMPARE
25 diffinitionis per divisionem, quod non pertranseat differentiam communem substantialem VIEW AND COMPARE
26 ad differentiam magis propria, scilicet ut non dividat genus alterius in dif- VIEW AND COMPARE
27 ferentias generis, quod est sub eo. Sed in differentias comprehenden- VIEW AND COMPARE
28 tes eas ita, ut dividat aut est in ea, quae habent alias separatas VIEW AND COMPARE
29 aut continuatas, iamque dimittat genus primum et non comprehen- VIEW AND COMPARE
30 dit omnia alia in divisione sua. VIEW AND COMPARE


Commentum 20

31 Ad probandum autem terminum. VIEW AND COMPARE
32 Commentum 20 VIEW AND COMPARE
33 [138] Et quando est hoc ita, tunc oportet eam invenire diffini- VIEW AND COMPARE
34 tionem per divisionem, ut cooperemur conditionibus tribus, VIEW AND COMPARE
35 quarum una est, ut accipiamus res, quae praedicantur VIEW AND COMPARE
36 de aliquo ex via, quid est. Et secunda est, ut sit ordo ipsarum, sicut re- VIEW AND COMPARE
37 memorati sumus, ponatur differentia prima prima et secunda secun- VIEW AND COMPARE
38 da et tertia tertia et similiter secundum consequentiam. Et conditio tertia est, ut ste- VIEW AND COMPARE
39 mus in dividendo apud summa, quae sunt aequalis diffinitio. Et VIEW AND COMPARE
40 conditio quidem proximae erit proveniens in rebus ignotae praedica- VIEW AND COMPARE
41 tionis de aliquo ex via, quid est, quando ostendimus per syllogismum, VIEW AND COMPARE
42 quod ipsae sunt inventae ei cum hac dispositione, quando sit syllogismus iam VIEW AND COMPARE
43 hoc, quo ostendatur quod hoc est substantiale huic sicut quod hoc est genus huius VIEW AND COMPARE
44 huic aut hoc accidens huic, quia omnis syllogismus est, quo quidem VIEW AND COMPARE
45 ostenditur una duarum harum rerum sicut ostensum est in libro topi- VIEW AND COMPARE
46 corum, scilicet quod quaesitum aut est substantiale aut accidentale. Et conditio qui- VIEW AND COMPARE
47 dem secundum est, quod sint partes diffinitionis ordinate ordine, VIEW AND COMPARE
48 quo oportet, quoniam illud erit quando ordinaverimus differentiam priorem VIEW AND COMPARE
49 et communiorem donec finiatur ad differentiam ultimam praeter quam dimit- VIEW AND COMPARE
50 tamus inter eas differentiam et faciemus consequi differentiam ipsarum cum VIEW AND COMPARE
51 differentia aequali sibi et quando currit dividens secundum hoc solo VIEW AND COMPARE
52 ex hoc necessario, ut sit omnis differentia ex ipsis communior eis, VIEW AND COMPARE
53 quod est sub eo et inventum rei, quae dividitur per ipsam inventione VIEW AND COMPARE
54 prima. Et si est inter primam ipsarum et ultimam differentia longa, ergo VIEW AND COMPARE
55 et differentiae medii, quae sunt inter eas sunt illae, quae continuant pri- VIEW AND COMPARE
56 mum cum ultimo continuatione essentiali. Sed conditio tertia VIEW AND COMPARE
57 et quae est, ut sit aggregatum aequale diffinitio, quoniam quod convenit VIEW AND COMPARE
58 quidem nobis illud, ut apparet et apparitione manifesta, quando VIEW AND COMPARE
59 dividimus genus altum primum in suas differentias oppositas VIEW AND COMPARE
60 deinde aspicimus illam rem intentam ad diffinitionem suam sub VIEW AND COMPARE
61 qua duarum differentiarum sit oppositarum et si inveniamus ipsam VIEW AND COMPARE
62 sub una ipsarum considerabimus utrum illud aggregatum ex differentia VIEW AND COMPARE
63 et genere sit aequale illi diffinitio aut communius eo. Et si sit communius VIEW AND COMPARE
64 separabimus illam differentiam etiam in differentias oppositas. Deinde conside- VIEW AND COMPARE
65 rabimus sub qua illarum sit illud diffinitum et quando inveneri- VIEW AND COMPARE
66 mus ipsum sub via ipsarum aspiciemus utrum aggregatum sit VIEW AND COMPARE

MC Post. Anal. (Lat.)

Averroes, Commentum super libris posteriorum analecticorum, transl. William of Luna.

Averroes, Commentum super libris posteriorum analecticorum, transl. William of Luna. Edited transcription of the editio princeps in: Aristoteles, Opera, Part I, 1: Organon, ed. Nicoletus Vernia, Venice: Andreas Torresanus, Bartholomaeus de Blavis, 2 Feb. 1483, n.p. [foll. 75r–88r] (Gesamtkatalog der Wiegendrucke 2337). Cologne: Digital Averroes Research Environment (DARE), 2011. URI: dare.uni-koeln.de/app/fulltexts/FT5 .

Content
Dictio 1 Page: 75r
-Commentum 1 Page: 75r
-Commentum 2 Page: 75r
-Commentum 3 Page: 75r
-Commentum 4 Page: 75r
-Commentum 5 Page: 75v
-Commentum 6 Page: 76r
-Commentum 7 Page: 76r
-Commentum 8 Page: 76r
-Commentum 9 Page: 76v
-Commentum 10 Page: 76v
-Commentum 11 Page: 76v
-Commentum 12 Page: 76v
-Commentum 13 Page: 77r
-Commentum 14 Page: 77r
-Commentum 15 Page: 77r
-Commentum 16 Page: 77r
-Commentum 17 Page: 77v
-Commentum 18 Page: 77v
-Commentum 19 Page: 77v
-Commentum 20 Page: 77v
-Commentum 21 Page: 77v
-Commentum 22 Page: 77v
-Commentum 23 Page: 78r
-Commentum 24 Page: 78r
-Commentum 25 Page: 78v
-Commentum 26 Page: 78v
-Commentum 27 Page: 78v
-Commentum 28 Page: 79r
-Commentum 29 Page: 79r
-Commentum 30 Page: 79r
-Commentum 31 Page: 79v
-Commentum 32 Page: 80r
-Commentum 33 Page: 81r
-Commentum 34 Page: 81r
-Commentum 35 Page: 81v
-Commentum 36 Page: 82r
-Commentum 37 Page: 82r
-Commentum 38 Page: 82r
-Commentum 39 Page: 82r
-Commentum 40 Page: 82v
-Commentum 41 Page: 82v
-Commentum 42 Page: 83r
-Commentum 43 Page: 83r
-Commentum 44 Page: 83v
Dictio 2 Page: 84r
-Commentum 1 Page: 84r
-Commentum 2 Page: 84r
-Commentum 3 Page: 84v
-Commentum 4 Page: 84v
-Commentum 5 Page: 85r
-Commentum 6 Page: 85r
-Commentum 7 Page: 85r
-Commentum 8 Page: 85v
-Commentum 9 Page: 85v
-Commentum 10 Page: 85v
-Commentum 11 Page: 86r
-Commentum 12 Page: 86r
-Commentum 13 Page: 86r
-Commentum 14 Page: 86r
-Commentum 15 Page: 86v
-Commentum 16 Page: 86v
-Commentum 17 Page: 86v
-Commentum 18 Page: 86v
-Commentum 19 Page: 87r
-Commentum 20 Page: 87r
-Commentum 21 Page: 87r
-Commentum 22 Page: 87r
-Commentum 23 Page: 87v
-Commentum 24 Page: 87v
-Commentum 25 Page: 87v
-Commentum 26 Page: 88r
-Commentum 27 Page: 88r