1 |
cantur. Et est divisio eorum in differentias, in quas dividuntur |
VIEW AND COMPARE
|
2 |
divisio, in qua non cadit error, quod non addatur in divisis, quod non |
VIEW AND COMPARE
|
3 |
est in eis aut diminuatur, quod est in ea aut vadat tribus erit |
VIEW AND COMPARE
|
4 |
dividens divisione ex differentiis primis aut non primis, si- |
VIEW AND COMPARE
|
5 |
cut si vadat divisio animalis in gressibile et natabile per hoc, |
VIEW AND COMPARE
|
6 |
ut dividat illud in bipes et multipes. [115] Sed quando quidem con- |
VIEW AND COMPARE
|
7 |
ceditur, quod genus divisum est inventum ei, cuius quaeritur diffi- |
VIEW AND COMPARE
|
8 |
nitio et non cadit in ea aliquid ex errore et transitur donec per- |
VIEW AND COMPARE
|
9 |
veniat cum illo ad speciem cuius intenditur diffinitio. Iam |
VIEW AND COMPARE
|
10 |
erit diffinitio per viam divisionis ex necessitate, praeter quod |
VIEW AND COMPARE
|
11 |
scientia proveniens ex ea per hunc modum non est ex syllogis- |
VIEW AND COMPARE
|
12 |
mo neque ex specie scientiae provenientis ex syllogismo. Sed pro- |
VIEW AND COMPARE
|
13 |
ventus illius est per viam aliam praeter viam syllogismi. Et est |
VIEW AND COMPARE
|
14 |
per se scientia praeter scientiam provenientem ex syllogismo, quem- |
VIEW AND COMPARE
|
15 |
admodum scientia proveniens ex inductione non est scientia |
VIEW AND COMPARE
|
16 |
proveniens per syllogismum neque ex specie scientiae provenientis ex syl- |
VIEW AND COMPARE
|
17 |
logismo. Sed est modus similitudinis inter ambas, quoniam |
VIEW AND COMPARE
|
18 |
homo, sicut iam indiget da inventionem conclusionis quam |
VIEW AND COMPARE
|
19 |
ponit positione praeter terminum medium neque causam in in- |
VIEW AND COMPARE
|
20 |
ventione causae et termini medii ei, quando quaeritur ex syllogis- |
VIEW AND COMPARE
|
21 |
mo. Similiter iam indiget cooperatio divisionis dictione |
VIEW AND COMPARE
|
22 |
composita ex eo, quando ponit illud absque divisione, ut aufe- |
VIEW AND COMPARE
|
23 |
rat in illo per divisionem, quando quaeritur etiam de causa illius, |
VIEW AND COMPARE
|
24 |
sicut si ponat ponens, quod homo est animal rationale morta- |
VIEW AND COMPARE
|
25 |
le. Et dicamus ei, quare est animal rationale mortale. Et di- |
VIEW AND COMPARE
|
26 |
cat, quoniam omne animal non evadit, quin sit rationale aut |
VIEW AND COMPARE
|
27 |
non. Et homo non est irrationale, ergo est rationale. Et omne ra- |
VIEW AND COMPARE
|
28 |
tionale non evadit, quoniam sit aut mortale aut immortale. Et |
VIEW AND COMPARE
|
29 |
homo non est immortalis, ergo est mortalis. Et haec est via pro- |
VIEW AND COMPARE
|
30 |
bationis per divisionem et responsio ad quaestionem. Et similitu- |
VIEW AND COMPARE
|
31 |
do, quae est inter ipsam et syllogismum. Iam ergo ostensum est |
VIEW AND COMPARE
|
32 |
ex dictione, quod diffinitionis est possibilis inventio per viam |
VIEW AND COMPARE
|
33 |
divisionis et quod non est possibilis inventio ipsius per viam de- |
VIEW AND COMPARE
|
34 |
monstrationis absolutae penitus. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 5 |
|
35 |
Commentum 5 |
VIEW AND COMPARE
|
36 |
[116] Dixit: Et non statur super divisione per hoc, ut ac- |
VIEW AND COMPARE
|
37 |
cipiatur descriptio, quae est. Verbi gratia dictio bre- |
VIEW AND COMPARE
|
38 |
vis expergefaciens de essentia rei et quidditate ipsius |
VIEW AND COMPARE
|
39 |
et ponitur propositio maior in syllogismo, sicut si dicatur: Homo |
VIEW AND COMPARE
|
40 |
est animal rationale mortale. Et haec est dictio abbreviata |
VIEW AND COMPARE
|
41 |
de substantia hominis et quidditate ipsius. Et hoc sermo est dif- |
VIEW AND COMPARE
|
42 |
finitio hominis. Et illud, quia ille, qui facit hoc. Iamque propo- |
VIEW AND COMPARE
|
43 |
nitur super praedicationem diffinitionis de homine. Et illud est, |
VIEW AND COMPARE
|
44 |
quoniam terminus medius est diffinitio et minor est diffini- |
VIEW AND COMPARE
|
45 |
tum, ergo est diffinitio diffinitum. Et si non erit diffinitio ma- |
VIEW AND COMPARE
|
46 |
nifesta per se inventa hominis, quod non est utilis in hoc syllo- |
VIEW AND COMPARE
|
47 |
gismus. Et quemadmodum terminus syllogismi non accipitur in |
VIEW AND COMPARE
|
48 |
ostensione, quod hoc dictio est syllogismus per hoc, ut dicatur in eo, quod |
VIEW AND COMPARE
|
49 |
proportio unius propositionum ipsius syllogismi ad secundam est propor- |
VIEW AND COMPARE
|
50 |
tio totius ad partem. Similiter non accipitur terminus termini in |
VIEW AND COMPARE
|
51 |
ostensione, quod hoc dictio est diffinitio, sed oportet quidem, ut sit |
VIEW AND COMPARE
|
52 |
terminus utriusque apud nos praeparati ad instantiam eius, qui |
VIEW AND COMPARE
|
53 |
gloriatur. Verbi gratia in hoc sermone, quod est syllogismus et in hoc |
VIEW AND COMPARE
|
54 |
sermone, quod est diffinitio, quod non est diffinitio. Et ostendamus, |
VIEW AND COMPARE
|
55 |
quod est syllogismus propterea, quod diffinitio diffinitionis conve- |
VIEW AND COMPARE
|
56 |
nit ei. Et similiter ostendemus, quod est diffinitio propterea, quia |
VIEW AND COMPARE
|
57 |
diffinitio diffinitionis convenit ei et cetera. |
VIEW AND COMPARE
|
|
Commentum 6 |
|
58 |
Commentum 6 |
VIEW AND COMPARE
|
59 |
[117] Et non est possibile etiam invenire diffinitionem |
VIEW AND COMPARE
|
60 |
per syllogismos, qui sunt per viam syllogismi con- |
VIEW AND COMPARE
|
61 |
ditionalis. Et illud est in rebus contrariis, ut dicatur |
VIEW AND COMPARE
|
62 |
si est quidditas mali et diffinitio ipsius, quod est res divisibilis |
VIEW AND COMPARE
|
63 |
in se neque divisum. Et illud est, quia contrariorum oportet, ut |
VIEW AND COMPARE
|
64 |
sint diffinitiones contrariae, quoniam qui incedit etiam inventio- |
VIEW AND COMPARE
|
65 |
ne diffinitionis. Hoc incessu est quidem, quid petens diffini- |
VIEW AND COMPARE
|